Chủ đề 8. Mưa – Địa lí lớp 10
Chủ đề 8. MƯA
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
I. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa
1. Khí áp
– Khu áp thấp: thường mưa nhiều
– Khu áp cao: thường mưa ít hoặc không mưa (vì không khí ẩm không bốc lên được, không có giá thổi đến mà chỉ có gió thổi đi).
2. Frông
Miền có Frông, nhất là dải hội tụ đi qua thường mưa nhiều.
3. Gió
– Gió Mậu dịch: mưa ít.
– Gió Tây ôn đới thổi từ biển vào gây mưa nhiều (Tây Âu, Tây Bắc Mĩ).
– Miền có gió mùa: mưa nhiều (vì một nửa năm là igió thổi từ đại dương vào địa lục).
4. Dòng biển
Tại vùng ven biển:
– Dòng biển nóng đi qua: mưa nhiều (không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nóng, gió mang vào lục địa).
– Dòng biển lạnh: mưa ít.
5. Địa hình
– Cùng một sườn đón gió: càng lên cao, nhiệt độ càng giảm, mưa nhiều và sẽ kết thúc ở một độ cao nào đó.
– Cùng một dãy núi, sườn đón gió ẩm: mưa nhiều, sườn khuất gió mưa ít.
II. Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất
1. Lượng mưa trên thế giới phân bố không đều theo vĩ độ
– Mưa nhiều nhất ở vùng Xích đạo (vì nhiệt độ cao, khí áp thấp, có nhiều biển, đại dương, diện tích rừng lớn, nước bốc hơi mạnh).
– Mưa khá ít ở hai vùng chí tuyến Bắc và Nam (áp cao, diện tích lục địa lớn).
– Mưa nhiều ở 2 vùng ôn đới (áp thấp, có gió Tây ôn đới từ biển thổi vào).
– Mưa càng ít về gần 2 cực (áp cao, nhiệt độ thấp, khó bốc hơi nước).
2. Lượng mưa phân bố không đều vì ảnh hưởng của đại dương
– Ở mỗi đới, từ tây sang đông có sự phân bố lượng mưa không đều.
– Nguyên nhân: phụ thuộc vị trí xa, gần đại dương; ven bờ có dòng biển nóng hay lạnh; gió thổi từ biển vào phía đông hay phía tây.
B. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Khu vực nào sau đây có lượng mưa lớn do tác động của khí áp thấp?
A. Xích đạo, cực. B. Xích đạo, ôn đới.
C. Chí tuyến, ôn đới. D. Chí tuyến, cực.
Câu 2: Khu vực nào sau đây có lượng mưa rất thấp do tác động của khí áp cao?
A. Xích đạo, cực. B. Ôn đới, chí tuyến.
C. Chí tuyến, xích đạo. D. Chí tuyến, cực.
Câu 3: Các loại gió nào sau đây thường mang lại lượng mưa nhiều?
A. Gió Mậu dịch, gió mùa. B. Gió Mậu dịch, gió phong.
C. Gió Tây ôn đới, gió mùa. D. Gió Tây ôn đới, gió Mậu dịch.
Câu 4: Các loại gió nào sau đây thường mang lại lượng mưa rất thấp?
A. Gió mùa, gió phơn. B. Gió phơn, gió biển.
C. Gió Mậu dịch, gió đất. D. Gió Mậu dịch, gió phơn
Câu 5: Mưa ở sâu trong các lục địa do nguyên nhân nào sau đây?
A. Gió từ đại dương thổi vào.
B. Chịu tác động của gió mùa.
C. Chịu tác động của gió Tây ôn đới.
D. Ngưng kết hơi nước từ ao, sông, hồ, rừng tạo mưa.
Câu 6: Ở Việt Nam, vùng nào sau đây có lượng mưa rất thấp một phần do tác động của dòng biển lạnh?
A. Duyên hải Bắc Bộ. B. Duyên hải Bắc Trung Bộ.
C. Cực Nam Trung Bộ. D. Duyên hải Nam Bộ.
Câu 7: Gió Tây ồn đới gây mưa nhiều do
A. di chuyển qua biển, về vùng vĩ độ cao có nhiệt độ thấp.
B. di chuyển qua lục địa, về vùng vĩ độ cao có nhiệt độ thấp.
C. di chuyển qua biển, về vùng vĩ độ thấp có nhiệt độ cao.
D. di chuyển qua lục địa, về vùng vĩ độ thấp có nhiệt độ cao.
Câu 8: Việt Nam có khí hậu nhiệt đới ẩm không phải do
A. chịu tác động của gió mùa.
B. bão, hội tụ nhiệt đới.
C. chịu tác động dòng biển lạnh.
D. hình thể hẹp ngang, địa hình đón gió.
Câu 9: Ven Đại Tây Dương của Tây Bắc châu Phi có khí hậu nhiệt đới khô một phần do chịu tác động của
A. gió mùa. B. gió Mậu dịch.
C. dòng biển nóng. D. địa hình đón gió.
Câu 10: Hoang mạc nào sau đây hình thành không phải do tác động của dòng biển lạnh?
A. Atacama (phía tây Nam Mỹ). B. Taclamacan (Trung Quốc).
C. Sahara (Bắc Phi). D. Rup en Khali (Bán đảo Ảrập).
Câu 11: Phần lớn lục địa Ôxtrâylia khí hậu mang tính chất lục địa sâu sắc do
A. hạ áp Xích đạo, gió Tây thống trị.
B. hạ áp Xích đạo, gió Tín phong thống trị.
C. cao áp cận chí tuyến, gió Tây thống trị.
D. cao áp cận chí tuyến, gió Tín phong thống trị.
Câu 12: Đảo Tasmania thuộc châu úc có lượng mưa lớn do tác động của yếu tố nào sau đây?
A. dòng biển nóng, gió Tây.
B. dòng biển lạnh, gió Tín phong.
C. hạ áp Xích đạo, gió mùa.
D. cao áp cận chí tuyến, dải hội tụ nhiệt đới.
Câu 13: Trong cùng một dãy núi, lượng mưa nhiều ở
A. sườn đón gió. B. sườn khuất gió. C. sườn núi cao. D. đỉnh núi.
Câu 14: Trên Trái Đất, lượng mưa lớn nhất tập trung ở vùng nào sau đây?
A. Xích đạo. B. Chí tuyến. C. Ôn đới. D. Cực.
Câu 15: Phía đông Đ.Mađagaxca của châu Phi có lượng mưa lớn do
A. dòng biển lạnh, địa hình đón gió.
B. dòng biển nóng, địa hình đón gió.
C. dòng biển lạnh, địa hình chắn gió.
D. dòng biển nóng, địa hình chắn gió.
Câu 16: Trên Trái Đất, vùng nào sau đây có lượng mưa nhỏ nhất?
A. Xích đạo. B. Chí tuyến. C. Ôn đới. D. Cực.
Câu 17: Mưa tương đối ít ở chí tuyến Bắc và Nam do
A. khí áp thấp, gió Tây ôn đới từ biển thổi vào.
B. khí áp cao, gió thổi đi không có gió thổi đến, diện tích lục địa lớn.
C. khí áp cao, không khí lạnh, nước không bốc hơi lên được.
D. khí áp thấp, diện tích đại dương lớn, rừng phát triển, nước bốc hơi mạnh.
Câu 18: Lượng mưa ở vùng ôn đới Nam bán cầu lớn hơn vùng ôn đới Bắc bán cầu do yếu tố nào sau đây?
A. Gió mùa. B. Dòng biển.
C. Bề mặt đệm. D. Dải hội tụ nhiệt đới.
Câu 19: Dọc vĩ tuyến lục địa Bắc Mỹ, lượng mưa ở bờ tây cao hơn bờ Đông lục địa do yếu tố nào sau đây?
A. Khí áp. B. Frong. C. Địa hình. D. Dòng biển.
Câu 20: Phía tây cao nguyên Patagôni của Nam Mỹ có lượng mưa rất nhỏ do
A. địa hình chắn gió, dòng biển lạnh.
B. địa hình đón gió, dòng biển lạnh
C. địa hình đón gió, gió Tây.
D. hạ áp ôn đới, dòng biển nóng.
ĐÁP ÁN CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1B |
2B |
3C |
4D |
5D |
6C |
7A |
8C |
9B |
10B |
11D |
12A |
13A |
14A |
15B |
16D |
17B |
18C |
19D |
20A |