Lịch sử thế giới – CĐ6. Cách mạng khoa học – công nghệ và xu hướng toàn cầu

Chúng ta vừa đi qua 5 chủ đề về Lịch sử Thế giới, chủ đề tiếp theo hãy cùng nhau tìm hiểu về bài này: Chủ đề 6. Cách mạng khoa học – công nghệ và xu hướng toàn cầu, Thầy/Cô và các Em muốn tìm hiểu thêm về Lịch sử Việt Nam có thể theo dõi tại link: Tại đây

CHỦ ĐỀ 6

CÁCH MẠNG KHOA HỌC – CÔNG NGHỆ VÀ XU HƯỚNG TOÀN CẦU

I. CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC – CÔNG NGHỆ

Nguồn gốc và đặc điểm

Nguồn gốc

– Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật ngày nay diễn ra là do những đòi hỏi của cuộc sống, của sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người, nhất là trong tình hình bùng nổ dân số thế giới và sự vơi cạn nghiêm trọng các nguồn tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

– Những đòi hỏi bức thiết đó đặt ra cho cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật phải giải quyết, trước hết là

chế tạo và tìm kiếm những công cụ sản xuất mới có kĩ thuật và năng suất cao, tạo ra những vật liệu mới.

1. Đặc điểm

– Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, khác với cuộc cách mạng công nghiệp thế kỉ XVIII.

– Trong cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện đại, mọi phát minh kĩ thuật đều bất nguồn từ nghiên cứu khoa học. Khoa học gắn liền với kĩ thuật, khoa học đi trước mở đường cho sản xuất. Như vậy, khoa học đã tham gia trực tiếp vào sản xuất, trở thành nguồn gốc chính của những tiến bộ kĩ thuật và công nghệ.

2. Những thành tựu

– Trải qua hơn nửa thế kỉ, nhất là những năm 70, cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật đã có những tiến bộ

phi thường và thu được những thành tựu kì diệu.

+ Trong lĩnh vực khoa học cơ bản, loài người đã đạt được những thành tựu hết sức to lớn, những bước nhảy vọt chưa từng thấy trong lịch sử các ngành toán học, vật lí học, hóa học, sinh học… Dựa vào những phát minh lớn của các ngành khoa học cơ bản, con người đã ứng dụng kĩ thuật vào sản xuất và phục vụ cuộc sống của mình.

+ Trong lĩnh vực công nghệ đã xuất hiện những phát minh quan trọng, những thành tựu to lớn trong các lĩnh vực: những công cụ sản xuất mới (máy tính điện tử, máy tự động và hệ thống máy tự động, người máy rô-bốt…); những nguồn năng lượng mới (năng lượng mặt trời, năng lượng gió và nhất là năng lượng nguyên tử…); những vật liệu mới như (pôlime – chất dẻo với nhiều loại hình khác nhau, các loại vật liệu siêu sạch, siêu cứng, siêu bền, siêu dẫn…); công nghệ sinh học với những đột phá phi thường trong công nghệ di truyền, công nghệ tế bào, công nghệ vi sinh và công nghệ enzim; những tiến bộ thần kì trong giao thông vận tải (cáp sợi thủy tinh quang dẫn, máy bay siêu âm khổng lồ, tàu hỏa tốc độ cao…); chinh phục vũ trụ (vệ tinh nhân tạo, du hành vũ trụ…).

+ Cuộc cách mạng khoa học – công nghệ có những tác động to lớn về nhiều mặt như tăng năng suất lao động, nâng cao không ngừng mức sống và chất lượng cuộc sống con người. Từ đó dẫn đến những thay đổi lớn về cơ cấu dân cư, chất lượng nguồn nhân lực, những đòi hỏi mới về giáo dục và đào tạo nghề nghiệp, sự hình thành một thị trường thế giới với xu thế toàn cầu hóa.

– Tuy nhiên, cuộc cách mạng khoa học – công nghệ cũng gây nên những hậu quả tiêu cực (chủ yếu cho chính con người tạo nên) như tình trạng ô nhiễm môi trường trên Trái Đất cũng như trong vũ trụ, những tai nạn lao động và giao thông, các loại dịch bệnh mới… và nhất là việc chế tạo những loại vũ khí hiện đại có sức công phá hủy diệt khủng khiếp, có thể tiêu diệt nhiều lần sự sống trên hành tinh.

1. XU THẾ TOÀN CẦU HÓA VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ

– Một hệ quả quan trọng của cách mạng khoa học – công nghệ là từ đầu những năm 80 của thế kỉ XX,

nhất là sau “Chiến tranh lạnh”, trên thế giới đã diễn ra xu thế toàn cầu hóa.

– Xét về bản chất, toàn cầu hóa là quá trình tăng lên mạnh mẽ những mối liên hệ, những ảnh hưởng tác

động lẫn nhau, phụ thuộc lẫn nhau của tất cả các khu vực, các quốc gia, các dân tộc trên thế giới.

– Những biểu hiện chủ yếu của xu thế toàn cầu hóa ngày nay là:

+ Sự phát triển nhanh chóng của quan hệ thương mại quốc tế.

+ Sự phát triển và tác động to lớn của các công ti xuyên quốc gia.

+ Sự sáp nhập và hợp nhất các công ti thành những tập đoàn lớn.

+ Sự ra đời của các tổ chức liên kết kinh tế, thương mại, tài chính quốc tế và khu vực.

–  Toàn cầu hóa là xu thế lịch sử. Đó vừa là cơ hội to lớn cho sự phát triển mạnh mẽ của các nước, đồng thời cũng tạo ra thách thức là nếu bỏ lỡ thời cơ thì sẽ bị tụt hậu rất xa.

– Việt Nam cũng nằm trong xu thế chung đó. Đại hội Đảng lần thứ IX đã khẳng định: “Nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức, phát triển mạnh mẽ trong thời kì mới, đó là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và nhân dân ta”.

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM

Câu 1: Nối các nội dung sau đây cho phù hợp với nguồn gốc và đặc điểm của cách mạng khoa học – kĩ thuật lần thứ hai.

Link tải File:

Full_CHỦ ĐỀ 6. CÁCH MẠNG KHOA HỌC – CÔNG NGHỆ VÀ XU HƯỚNG TOÀN CẦU_hoctai.vn.pdf.zip